تیازولیدین دیونها و مکانیسم افزایش وزن

 محققین دانشگاه Cincinnati دریافتند که چگونه مصرف گروهی از داروهای کنترل کننده ی دیابت سبب اضافه وزن می شود. آنها سیستم مولکولی دخیل در این مسئله را که PPAR-γ نام دارد در مغز شناسایی کردند. این سیستم با مصرف غذاهای پر چرب نیز تحریک می شود.

مطالعه ی اخیر می تواند به دانشمندان برای تغییر سیستم درمانی فعلی دیابت و حتی توصیه های تغذیه ای برای کاهش فعالیت این رسپتور هسته ای در مغز کمک کند. پرفسور Randy seeley سرپرست این تحقیقات ، نتایج کار تحقیقاتی خود را بصورت آنلاین در مجله ی Nature Medicine (اول May2011) منتشر کرد.

 PPAR-γکه  در بافت چربی یافت می شود تولید سلولهای چربی را کنترل می کند. در تحقیقات اخیر اهمیت نقش PPAR-γ در مغز مشخص گردید.

داروهای کنترل کننده ی دیابت بنام تیازولیدین دیونها (TZDs ) بر روی PPAR-γ اثر خود را اعمال می کند. این گروه از داروها سبب کاهش مقدار قند خون می شوند اما موجب اضافه وزن قابل توجهی نیز می گردند. این اضافه وزن سبب  می گردد بسیاری از بیماران از ادامه ی درمان با این قرص ها منصرف شوند زیرا این بیماران برای بهبود وضعیت بیماری خود نیاز به کاهش وزن دارند.

دکتر seeley و همکارانش این تحقیقات را به منظور بررسی نقش PPAR-γ مغزی در اضافه شدن وزن بر اثر مصرف TZDs طراحی کردند. همچنین آنها به بررسی ارتباط این سیستم با مصرف غذاهای پرچرب پرداختند. به این منظور، آنها از مدلهای حیوانی برای بررسی چگونگی تأثیر داروهای TZDs بر سیستم PPAR-γ مغزی استفاده جستند. آنها دریافتند که با دادن داروی TZDs به حیوانات (به همان صورتی که برای افراد دیابتی تجویز می شود)، موش ها (rats) دچار اضافه وزن می گردند. این اضافه وزن به دلیل فعال شدن سیستم PPAR-γ در مغز است. بنابراین اضافه وزن به علت مصرف این دارو نتیجه ی فعالیت PPAR-γ بروی چربیها نیست (آن طور که قبلاً تصور می شد). این اضافه وزن نتیجه ی تغییر در فعالیت بخشی از مغز است که کنترل کننده ی اشتها می باشد.

گروه تحقیقاتی seeley همچنین به بررسی تأثیر تغذیه پرچرب بروی فعال سازی PPAR-γ پرداختند. آزمایشات در این زمینه نشان داد زمانی که فعالیت سیستم PPAR-γ در مغز کاهش می یابد از وزن حیوان کاسته می شود.

دکتر seeley می گوید: چنانچه شما بطور مصنوعی PPAR-γ را فعال کنید سبب افزایش اشتهای حیوان می شوید و در نتیجه حیوان بیشتر غذا می خورد . چنانچه این رسپتورها را در حیوانانی که با رژیم غذایی پرچرب تغذیه می شوند بلاک کنید (متوقف کنید) سبب می شود حیوان چاق شده واضافه وزن یابد.

 دکتر seeley می گوید در گذشته تصور می شد که تولید سلولهای چربی اضافه تر به علت مصرف داروهای TZD دلیل اضافه وزن است، اما تنها داشتن سلولهای چربی اضافه تر برای چاق شدن کافی نیست، خوردن غذای بیشتر و دریافت کالری بیشتر از مقداری که سوزانده می شود ، نقش بسیار مهمی در چاقی دارد. این دقیقاً همان اتفاقی است که بر اثر روشن شدن سیستم PPAR-γ در مغز حادث می شود.

 نتیجه ی این تحقیقات کمک کرد تا از ارتباط پیچیده ی چربیها ، اشتها و دیابت نوع 2 مطلع شویم.

به گفته ی پرفسور seeley : سلولهای چربی مکان امنی برای ذخیره ی مواد و نوترنیت های اضافی هستند . اگر این نوترینت های اضافه در بافتهای دیگر نظیر کبد یا ماهیچه ذخیره شوند می توانند به این بافت ها آسیب رسانند. به همین علت تجمع این مواد ذخیره ای در مکانهای نابجا ( غیر از سلولهای چربی) سبب افزایش خطر ابتلا به بیماریهای متابولیک نظیر دیابت نوع 2 می شود و درست به همین علت داروی TZDs پایین آورنده ی قند خون است زیرا سبب تولید سلولهای چربی بیشتر برای افزایش مکان ذخیره ی نوترنیت ها می شود تا از تجمع آنها در مکانهای دیگر به غیر از بافت چربی و آسیب رساندن با این بافت ها جلوگیری شود. در حقیقت بافت چربی در بدن شما همانند وان حمام است که برای نگهداری آب طراحی شده است و مکان مناسبی برای ذخیره ی آب محسوب می شود. چنانچه شیر آب را همچنان باز نگه دارید و وانی وجود نداشته باشد آب به سایر نقاط خانه وارد می شود و سبب تخریب سایر بخش ها می گردد. این مسئله دقیقاً برای نوترنیت ها نیز وجود دارد. بهتر است این مواد غذایی در بافت چربی(مثل وان حمام) ذخیره شوند. زیرا چنانچه در سایر قسمت ها ی بدن مثل ماهیچه ها و کبد ذخیره گردند موجب آسیب و تخریب این بافت ها می شوند.

دکتر seeley می گوید: PPAR-γ سیستمی است که به منظور کمک به خوردن غذای بیشتر و اضافه وزن طراحی شده است. غذاهایی که خورده می شوند سبب فعال شدن PPAR-γ شده و سرعت وزن گیری را بالا می برد. این سیستم به مغز دستور می دهد که بیشتر غذا خورده شود و به بافت چربی می گوید که سلولهای چربی جدیدی بسازد تا برای ذخیره ی کالری اضافه تر مکانهای جدیدی ایجاد شود.

دکتر seeley می گوید: قدم های بعدی تحقیقات در این زمینه یافتن راهی برای طراحی مجدد داروهای تیازولیدین دیونها است، بنحوی که نقش اصلی خود را که پایین آوردن قندخون است حفظ کنند اما کمتر به سیستم مغزی PPAR-γ نفوذ کنند تا بدین ترتیب بتوان از اضافه وزن جلوگیری کرد. هدف بلند مدت تحقیقات بعدی درک اندرکنش سیستم مغزی PPAR-γ با میکرونوترنیت های خاصی است که با مصرف چربیها، پروتئین ها و کربوهیدرات ها وارد بدن می شوند.

دکتر seeley می گوید: در حال حاضرما می دانیم که یکی از راههای فعال سازی PPAR-γ  قرار دادن سلولها در معرض اسیدهای چرب است. چنانچه بتوانیم نوعی از اسیدهای چرب را که سبب فعال شدن PPAR-γ  می شود شناسایی کنیم، در آینده خواهیم توانست که رژیم غذایی را طوری تغییر دهیم که از فعال شدن PPAR-γ  جلوگیری کرده و در نتیجه از پرخوری جلوگیری کنیم و به این ترتیب جلوی اضافه وزن را بگیریم.

منبع: www.scienedaily.com